jakiez roznice w starcie, w szansach...
w doswiadczaniu mlodosci, zycia, wolnosci...
ale losy ludzkie sa dziwne.
ta mala (dzis juz duza) tez ma swoj krzyz, nie jestem pewien, czy lzejszy, niz ten chlopak z karabinem.
wiec chyba nie ma co pozycjonowac.
[center]***[/center]
z polskich spacerkow przenosimy sie do dawnych czasow w odlegle kraje, kiedy to...
ale na poczatek - jak to wszystko sie zaczynalo, ze mnie tak nosilo.
a zaczynalo sie tak (pardon za slaba jakosc kolejnej partii zdjec - ale primo, byly robione w latach 90-ych, a secundo - skanowane kiepskim skanerem. za to, mysle, troche oddaja klimat):
a potem tak:
he - patrzajta na ten szpanerski fryz!
wlasciwie to, ze mnie nosilo, to zaczelo sie duzo wczesniej, ale nie mam zdjec w formie cyfrowej - to, co tu wrzucam, to sfotografowane odbitki albo skany. zreszta wczesniej, kiedy nosilo mnie po zwyklych dachach i drzewach, nie robilem jeszcze zdjec.
zobaczcie na te zdjecia powyzej, jaki szpej - na nogach trampki (pozniej przyszly "profesjonalne" korkery z obcinanymi korkami - to na drugim foto). dupowspor (uprzaz znaczy) szyty recznie. karabole z reguly ruskie i polskie bizony. kask budowlany. "profesjonalny" sprzet wspinaczkowy "homemade". nawet szary "polar" (oczywiscie zaden to polartec), ktory sam "zaprojektowalem" (duza kieszen na klacie, kaptur, sciagacze), a mama kumpla uszyla.
to musialo byc dawno temu - i bylo.
pare lat pozniej.
jesien 1996.
sprzedalem nowiutki komputer (a komputery wcale byly tak tanie jak teraz) i kupilem bilet lotniczy do islamabadu. pod koniec grudnia wyladowalem w pakistanie. tam spotkalem sie z dwoma goscmi, z ktorymi jeszcze w polsce sie umowilem - z jednym telefonicznie, z drugim mailowo - to ostatnie to wtedy jeszcze rzadkosc byla. obaj polacy, romek byl kumplem andrzeja zawady (czlowieka-historii polskiego himalaizmu zimowego), jacek - pracownikiem ambasady polskiej. kontakty lapalem od duzo starszego kumpla-wspinacza, ktory mial wtedy jechac na wyprawe na nanga parbat, ale w koncu nie pojechal.
a'propos nanga parbat - zaczepcie spaslaka z pytaniem o nange. zwariuje chlop. jego pierwsza wieksza (w sensie: daleka zagraniczna) wycieczka z dawnych czasow. dziwne - moja tez w tamte okolice...
pamietam jakie wrazenie na mnie wywarla informacja od tego mojego kumpla, ze jak onegdaj mieszkal w hoteliku niedaleko tego meczetu, to w tych okolicach wybuchla bomba - ale tego dowiedzialem sie po powrocie, jak ogladal moje slajdy.
potem byl przelot do gilgit nad himalajami - to byly takie czasy, ze zeby dostac sie do kabiny pilotow (np. by zrobic zdjecia) wystarczylo poprosic stewardese. ten wielki picur, co wlazi w chmury, to nanga parbat - najdalej wysuniety na zachod osmiotysiecznik, jednoczesnie jeden z najbardziej niebezpiecznych. poza tym ma najwyzsze sciany na swiecie - rupal (poludniowa) ma 4500m, diamir (zachodnia) 4200m. a ja pod diamir sie wlasnie chcialem dostac. siedziala tam polska wyprawa pod kierownictwem zawady.
z samolotu spogladalem w dol - na karakorum highway, biegnaca niteczka wzdluz indusu. marzylo mi sie wtedy... eeee. niewazne.
z gilgit wynajelismy miejscowego jeepa, kupilsmy troche zarcia na bazarze i ruszylismy na poludnie w strone chilas.
no i sie zaczelo - karakorum highway, moja milosc. a na niej cuda.
a kilkaset metrow ponizej rzeka indus i rzeka gilgit:
lansiarskie zdjecie na posterunku wojskowym. ci wszyscy panowie sa zolnierzami. przynajmniej teoretycznie.
pojawia sie nanga - tym razem widoczna sciana rakhiot - polnocna. widoczna z jakichs 80-ciu kilometrow (no dobra, troche w zblizeniu, ale niewiele - wtedy najdluzszy obiektyw mialem 135mm).
w koncu docieramy w okolice bunar - z tym panem po prawej jeszcze bedziemy mieli do czynienia. to abdul manan, cos w rodzaju soltysa wioski i sirdara tragarzy. potrzebowalismy ich, bo romek mial kilka beczek z zaopatrzeniem dla polskiej wyprawy. ten po lewej to nasz kierowca. a ten w srodku - chyba chcial po prostu byc na zdjeciu.
wjezdzamy w doline bunar. ale mialem wtedy pietra, czy sie nie obsuniemy - a dzisiaj mi sie smiac chce z tego
po lewej obudowany kanal nawadniajacy, ze strumieniem polynacym spod lodowca, lezacego kilka dni marszu wyzej. wzdluz niego ida slupy - planowano wtedy tam jakas tame postawic i mala elektrownie, co z tego wyszlo - pewnie nic. slupy staly - drutow nie bylo.
koniec jazdy - od tego mostku dalej juz na nogach. zbudowany klasycznie wedlug tych samych zasad od stuleci - nakladajace sie na siebie wysuniete bale, obciazone kamieniami, a jedynie glowne "przeslo" zrobione ze wspolczesnej kratownicy.
wedrujemy przez doline bunar.
w okolicach wioski diamori (diama, diamir) zatrzymali nas ci panowie i zazadali oplaty za przejscie doliny. oplata poczatkowa wynosila jakies bajonskie sumy rzedu 150 dolcow (w rupiach) od glowy. zaczelismy sie z nimi targowac - po pol godzinie skonczylo sie na 8-miu dolcach od glowy (oczywiscie wszystko liczone w rupiach) i na dodatek kupilismy od nich wiadro jajek za jakies zupelne grosze (typu 1-2 dolary). cale wiadro - a wlasciwie duza puszke po farbie. ale zeby im nie bylo za latwo i zeby jakos wyjsc z tego z twarza, od tego, co sie drapie po szyi, a robil za herszta (nazywal sie manarszia), pokazujac jakas bumazke, na ktorej w arabskich "robaczkach" cos bylo napisane (twierdzil, ze to papier od wladzy, ze ma prawo pobierac oplaty), wiec od niego wymusilem glejt - ze mu juz zaplacilismy i nikt nie ma prawa sie nas czepiac. konsternacja (dlatego sie drapie po szyi) - kto umie pisac?
jakis mlodzieniec, co chodzil kiedys do szkoly, umial - i napisal to, co mu kazalem. pytalem potem jednego znajomego pakistanczyka, co tam jest napisane - bylo co trzeba. potem sie nawet z nimi zaprzyjaznilismy - w drodze powrotnej ucieszeni, ze nas spotkali chcieli niesc nam plecaki. za darmo. a na razie wymienili naszych tragarzy od beczek romka, wynajetych na dole.
[center]***[/center]
do niedawna jak wspominalem tamta sytuacje, to z pewna wesoloscia - ale jak dzis pomysle, co sie ostatnio w tej dolinie stalo, to przestaje mi sie chciec smiac. pewnie slyszeliscie - w nocy talibowie (do zamordowania przyznala sie organizacja jundullah) wpadli do bazy pod sciana diamir (na koncu tej wlasnie doliny) i rozstrzelali (strzalami w tyl glowy) jedenascie osob w niej przebywajacych. ofiar moglo byc o wiele wiecej, ale na szczescie kilkanascie osob bylo w scianie, m. in. moja kolezanka, ola dzik. az sie goraco robi...
ten mord byl precedensem, sami pakistanczycy sa oburzeni - pogwalcone zostalo swiete prawo goscinnosci. w azji cos niebywalego. nawet ruski zolnierz podczas wojny w afganistanie, jesli przyszedl do afganskiego domu bez broni, w goscine, z wizyta - byl nietykalny. ten sam ruski zolnierz, ktory kilka godzin pozniej, podczas walki z ta sama rodzina, byl najezdzca, do ktorego ci sami afganczycy strzselali. ale dopoki byl pod afganskim dachem - byl gosciem, swietoscia.
a tutaj, w dolinie diamir, to swiete prawo zostalo rozstrzelane.
[center]***[/center]
wracamy do naszej wycieczki.
miescowa ferajna, ktora nam towarzyszyla:
po drodze "przesladowala" kolejna miejscowa "banda".
pod koniec dnia rozbijamy sie gdzies w dolinie. moj ten najmniejszy w srodku.
poranek mrozny i ciemny - dolina jest glebokim kanionem, a my jestemy na jego dnie. -18C na termometrze romka.
po drodze takie cuda - no w koncu jest srodek zimy.
sciezka tez niczego sobie.
zastanawialismy sie z czego ci ludzie tutaj zyja. pewnie jedza kamienie, bo siano zebrane na "dachu" tego glazu bylo dla koz, chociaz schowano je tam wlasnie przed nimi, zeby nie zezarly od razu wszystkiego.
rowniez jako spizarnie sluza radkie i rahityczne drzewka.
zblizamy sie do podnozy lodowca diamir. na drugim planie cos, na czego punkcie zwariowalem - gran mazeno.
dygresyjka: to byly czasy, gdy powstawalo nalezace jeszcze do romana kluski "polskie yahoo" - czyli optimusnet, pozniejszy onet. fantastyczna firma z prawie rodzinnymi relacjami wsrod kadry - bylo nas 22 osoby. na jednym z serwerow postawilem katalog "mazeno" i tam wrzucilem zdjecia. poniewaz kombinowalem wtedy ze stronami internetowymi, wiec zrobilem z nich wygaszacz-prezentacje w html-u. a ze koledzy czesto "musieli" ogladac te moje zdjecia na wygaszaczu na moim monitorze, to w koncu przezwali mnie "mazeno" (od nazwy tego katalogu na serwerze). zostalo do dzis, czasem zmutowane na mazeniak, marzena, mazenio, mazi, nawet mazeniusz - to ostatnie przykleil mi spaslak. odmiana dowolna, jak komu pasuje.
wracajac do genezy - prosze panstwa, ladies and gentlemen - oto gran mazeno:
ponad 10 kilometrow dlugosci, przepiekne sciany, dlugo sie opierala wielu slawnym wspinaczom - niejeden marzyl o jej przetrawersowaniu na sam szczyt nanga parbat. nie poradzily sobie z nia takie swiatowe slawy himalaizmu ekstremalnego (tu z premedytacja uzywam tego slowa, choc go nie lubie, bo ta gran rzeczywiscie jest jednym z najwiekszych problemow wspinaczkowych na swiecie) jak doug scott, erhard loretan, jean troillet czy wojtek kurtyka. w koncu padla w lipcu 2012 po 17 dniach wspinania w stylu alpejskim (czyli wszystko na wlasnych plecach i do przodu) - gran zrobili bracia rick i sandy allenowie, brytole. szacunek ogromny.
a my tymczasem kladziemy sie do spiworow na dachach letniej pasterskiej osady kaczal - w zimie tu nikt nie mieszka, wszyscy schodza w dol doliny. a pasterskiej, bo blisko lodowca jest bardziej zielono - tu jest woda. a czemu na dachach? bo to jedyne miejsca w okolicy, gdzie nie ma kozich gowien i jest w miare plasko. kozie bobki byly nawet w jedynym zrodelku, z ktorego bralismy wode do pocia. dawalismy jej szanse sie dluzej pogotowac - choc tutaj ameba nie grozila, bo wysokosc 3700m npm.
rano budzimy sie ogrzani promieniami sloneczka - w namiotach robi sie duszno i dosc cieplo. w ogole roznice temperatur w cieniu, a w sloncu, sa koszmarne - mnie jakies dwa dni pozniej "rozlozyly" (zreszta i wysokosc pewnie tez - pierwszy raz bylem na tej wysokosci, ok. 3900m npm). dochodza do 30-40 stopni w ciagu kilku zaledwie minut (z 10-15 powyzej zera w sloncu, do 20-25 ponizej, gdy slonce sie chowalo za chmurami lub za grania). po lewej nanga parbat w chumrach, po prawej gran mazeno, nizej czolo lodowca diamir.
chalupy w kaczal - "klasyczny" dom-zagroda. dach nizszej czesto jest "tarasem" domu powyzej, na ktorym stoi zagroda dla koz, otoczona plotem z kolczastych krzewow - jako ochrona przez irbisem (sniezna pantera, panthera uncia). o irbisie bedzie troche nizej.
na srodku kadru na ziemi widac ciemniejsza plame - to najwieksze skupisko kozich gowien przy jedynym niezamarznietym zrodelku w okolicy (wspominanym wczesniej).
im blizej lodowca tym wiecej wody - i zycia:
i chociaz wszystko jest zamarzniete, to wiosna ozyje na powrot. zauwazcie, jakie silne musialy byc mrozy, ktore skuly lodem dosc wartko plynacy strumien - probowalem isc po tym, ale pomimo "wbijania" kijow teleskopowych, zeslizgiwalem sie w dol - strumien byl o dosc stromym spadku. co ciekawe tej zimy sniegu bylo dosc niewiele - normalnie o tej porze roku jest go tu duzo.
przy tym zakrecie moreny, zaraz za skalami po lewej, stala baza polskiej wyprawy - jakies 8km od sciany diamir. ja rozbilem sie nieopodal, lekko na uboczu. stoja tu tez ostatnie letnie kamienne chatki miejscowych.
rzut oka w tyl (tu juz troche powyzej dolnego konca moreny) - na horyzoncie widac osniezone szczyty hindukuszu.
mala dygresja, bo wczesniej zapomnialem dodac - miejsce, w ktorym lacza sie rzeki indus i gilgit (zdjecie we wczesniejszym poscie) to rowniez miejsce styku trzech wielkich pasm gorkich: po zachodniej stronie lezy hindukusz, po wschodniej himalaje, na polnocy - karakorum.
chlopcy z wyprawy na sciane diamir prosili - w ramach "barteru", bo wyzeralismy im
zmrozona ma kosc polska szynke z puszki - zeby zaniesc jakies graty do depozytu pod sciane - co oczywiscie z checia (w ramach aklimatyzacyjnego wyjscia) uczynillismy.a teraz wyjasnienie tego, co widac na ponizszym zdjeciu - a skrot perspektywiczny dosc mocny. stoje pod sciana, ktora ma ok. 4200m wysokosci, w odleglosci moze 2km od jej stop.
po lewej stronie to nie zadna wielka gora tylko ganalo, jedna z bocznych kulminacji sciany - ok. 6600m npm.
potem w srodku charakterystyczny trapez kopuly szczytowej nanga parbat - 8125m npm. czyli 1,5 km wyzej niz ganalo - i juz macie pojecie jaki to skrot. a ponizej na pierwszym planie - "depozytowy" glaz w ksztalcie latajacego spodka - normalnie ufo.
tera bedzie krotki "techniczny" opis sciany.
ponizsze zdjecie zrobilem z okolic namiotu czyli ok. 8km od sciany.
w lewej czesci sciana "zakreca" na zachod, wiec ganalo w dalszym ciagu wydaje sie wysokie. posrodku, minimalnie na prawo od linii spadku wierzcholka, obok tzw. zebra mummery'ego idacego srodkiem sciany, widac w scianie chmure - to lawina. tera uwaga: od niej na prawo w skos w gore, w cieniu nad wielka pionowa skala widac poziomy obryw lodowy (serak) - szeroki na ok. poltora kilometra, wysoki na ok. 200m.
no to juz macie pojecie jakies wielkosci jest lawina - schodzila dobre kilkanascie minut, chlopaki, ktore byly w dolnej czesci sciany (w lewej jej czesci, opis bedzie nizej), przez ten czas przezyli sniezna nawalnice z huraganem.
na tej scianie sa dwie wielkie (slynne drogi) - kinshoffera (zrobiona w 1962, a w 1985 roku powtorzona przez polki wande rutkiewicz, anne czerwinska i krystyne palmowska, w 1996 solo zrobiona przez krzysztofa wielickiego w jeden dzien - sic!), jej opis ponizej, oraz droga messnera (dwukrotnie przez niego robiona, w tym raz solo) - ta idzie po prawej od tego wielkiego seraka do kotla bazhin pod kopula szczytowa.
a ta wyprawa zimowa - 1996/7 (pod kierownictwem andrzeja zawady) - to juz trzecia polska proba na nanga parbat: pierwsza byla na scianie rupal w zimie 1988/89, druga z zimie 1990/91 tez na rupalu - kierowal nimi s.p. maciek berbeka, ktory zginal w tym roku po zimowym zdobyciu broad peak w karakorum. podczas tej drugiej fala uderzeniowa lawiny kompletnie zniszczyla baze.
chlopaki "od zawady" wspinali sie droga kinshoffera - biegnie ona najpierw poltorakilometrowej wysokosci lodowa rynna (oboz 1 jest pod nia), ponizej tej "szczerbinki na lewej focie (w szczerbince znajdowal sie oboz 2, ok. 5900mm npm). potem - foto prawe: wyzej droga trawersuje przez wielkie pola lodowe po lewej (oboz 3, 6800m npm), a nastepnie przekracza pas skal i idzie przez te prawe pola lodowe (oboz 4 7200m npm) w strone kopuly szczytowej. to wyglada jak po plaskim, ale nalezy pamietac o skrocie perspektywicznym - roznica to jakies 400m w pionie.
kopula szczytowa. droga kinshoffera idzie po skosnej waskiej snieznej rynnie w kierunku wierzcholka.
na tej scianie jest jeszcze droga francuska, jeana c. lafaille, bedaca wariantem kinshoffera - w dolnej czesci biegnie filarem na lewo od tej wielkiej lodowej rynny, potem sie z nia laczy.
dodam jeszcze tylko jedna rzecz, bo to dla mnie jest to, co lubie najbardziej:
nanga dream
to co robia czapkins - tomek mackiewicz i marek klonowski to historia swiata. czapki(ns) z glow. procz tych prob na nandze chlopcy np. przetrawersowali we dwojke mount logan. znajdziecie se. w skrocie tu nanga dream - kolosy
wyjasnie tylko jeszcze, co to znaczy zima w himalajach - najlepiej powiedza wam to cyfry, bo zadne slowa tego nie potrafia oddac.
na everescie w calej historii jego zdobywania i "zdobywania" bylo juz prawdopodobnie ponad 10 tysiecy ludzi (nie pisze: alpinistow, tylko: ludzi, bo od dluzszego czasu wiekszosc z nich to bogaci klienci zawodowych przewodnikow).
zima na everescie bylo 5 osob:
krzysztof wielicki, leszek cichy, oraz w tzw. sezonie zimowym, nie liczonym jednak do zimy kalendarzowej (na piku 16 grudnia 1983,), japonczycy noboru yamada i kazunari murakami oraz szerpa nawang yonden.
5 osob.
statystycznie - pol promila ze wszystkich zdobywcow i "zdobywcow".
a zima w nepalu jest lagodniejsza niz pakistanie - nanga do tej pory nie ma zimowego wejscia, choc wlasnie w 1996 polacy daleko nie mieli - krzysztof pankiewicz i zbyszek trzmiel zawrocili 300m od szczytu (z ciezkimi odmrozeniami).
nie zanudzam szczegolami?
chcialem wam pokazac jakos ten ogrom.
4,5 kilometra - to tak jakby postawic ok. 20 warszawskich palacow kultury i nauki jeden na drugim - razem z antenami.
siedzialem tam kilka dni, z czego jeden dzien "umieralem" w namiocie - raz, ze pewnie "chrzest wysokosciowy", dwa - dopadlo mnie jakies przeziebienie i po prostu spalem przez cala noc i caly dzien - wieczorem przeszlo. pod sciane polazlem dwa razy. pierwszy raz do depozytu, drugi po prostu na spacer - i niestety nie zabralem aparatu - i to byl blad. po drodze widzialem na swiezo spadlym sniegu slady irbisa - snieznej pantery, wiec wrocilem po aparat do namiotu, ale niestety - snieg w ciagu dnia, gdy swiecilo slonce, dosc szybko topnial, wiec jak wrocielm tam za dwie godziny - juz niestety swiezego sniegu i sladow nie bylo. udalo mi sie sfotografowac slady irbisa w 2006 r w karakorum - ale o tym kiedy indziej. irbis to bardzo plochliwe stworzenie - i rzadko spotykane - mozna sie nazwac szczesciarzem, jak sie widzialo jego slady. do niedawna np. jeszcze nikt nie widzial jego zalotow - dopiero pare lat temu zostaly sfilmowane z odleglosci kilku kilometrow.
w miedzyczasie przyszla tam zorganizowana grupa trekkersow. po tych paru dniach - nie bede przecie siedzial tam wiecznie
- zlazlem z nimi na dol. ale co to byla za grupa - wypas, kilkunastu tragarzy, stoliczki, stoleczki, sniadanko podane, obiadek podany, termosiki z wrzaca herbata, namiocik czeka - najgorsze to to, ze byl akurat ramadan (post), i ci biedni tragarze patrzyli na tych ludzi spode lba, jak ci sie objadali - no ja sie nie dziwie...wiec teraz zegnamy sie juz z nanga parbat...
...i schodzimy wzdluz moreny bocznej - po lewej lodowiec pokryty kamiennym zwirem, a na horyzoncie - znow hindukusz.
podobala mi sie ta sciezka, jak meandrowala po stromych, osypujacych sie zboczach - a teraz se wyobrazcie, ze s.p. piotrek morawski (ktory w 2005r zrobil pierwsze zimowe wejscie na shisha pangma) w 2007r, po zdobyciu nangi, zjezdzal tedy na rowerze.
w wolnym czasie obejrzyjcie sobie poswiecona mu strone (kiedys to byla jego strona): piotrmorawski.com.
po drodze mijamy dwie wioski, nazywane upper i lower (ang. gorne i dolne) dzil. po paru latach doszedlem, co to jest to "dzil" - znieksztalcone angielskie "jail" - wiezienie. gdzies wyczytalem, ze tutaj brytole na poczatku XXw. wieku zsylali wiezniow.
a w wioskach takie cuda. to jest mlyn (zamarzniety oczywiscie):
tu ponownie spichlerze i tarasowate poletka, wydarte skalom:
wszedobylskie kozy, zywiace sie kamieniami i suchymi krzakami - a mimo to jakie wypasione:
i bojowe
po dwoch dniach docieramy do wioski diamori (widocznej w prawym gornym rogu).
kwestia skali:
mlody wtedy mazeniak z kolegami (czesciowo z tymi, z ktorymi targowalismy sie o bakszysz za przejscie ich doliny po drodze w gore), ktorzy niesli zaopatrzenie dla tej zorganizowanej grupy - jak tam swoj plecak wole targac sam (nie, dlatego, ze sie o niego boje, tylko byloby mi wstyd - chociaz ktorys z tych "bakszyszowcow" zabral mi go na kwadrans, ale szybko mu go wzialem spowrotem przy pierwszym lepszym postoju. moze chcial znowu zarobic, moze chcial sie zrewanzowac, nie wiem - w kazdym razie geba mu sie cieszyla).
po drodze odbywaly sie takie zabawy - ci, ktorzy z nami wczesniej negocjowali, rowniez mieli takie argumenty (na tym zdjeciu z "negocjacji" w poprzednim poscie, zza plecow kolesia i wdziecznym imieniu manarszia, wystaje lufa. nota bene nie jestem pewien czy "manarszia", to znow nie znieksztalcone "monarcha"...). tez sprobowalem tej zabawy - a luske przemycilem na poklad samolotu i mam do dzis. obok moj zestawik "hotelowy":
docieramy do doliny indusu. moim chytrym planem bylo to, ze wiedzac, ze trekkersi maja tam czekajacy na nich wynajety busik, zalapie sie z nimi do gilgit - no i sie zalapalem
nawet na wiecej niz gilgit. o tym za chwile.
gilgit - senne miasteczko, miejscowe "zakopane", czasem arena zamieszek. tym razem bazar pusty - jest ramadan, wiec zyciem nie tetni. o gilgit opowiem przy innej okazji bardziej szczegolowo.
moli pakistanscy kumple - ibrahim (po lewej) i sifat ali (po prawej). ibrahim znal kilka polskich slow - kiedys bedac w niemczech pracowal z polakami. z ibrahimem spotkalem sie kilka lat pozniej przy okazji wspinania w karakorum. bedzie o tym tez. sifat ali byl przewodnikiem tej grupy trekkersow. on mi polecil dom ibrahima jako miejsce na nocleg - poltora dolara. trekkesi spali w hotelu serena - drozszym jakies 100x. a my - w samym srodku muzulmanskiego kraju, w samym srodku ramadanu - schlalismy sie z ibrahimem i sifatem alim (ali wydobyl "spod ziemi" jakiegos jasia werdowniczka czy cos, zreszta zwierzyl mi sie, ze kiedys nawet za alkohol siedzial w pierdlu. w pakistanie jako kraju islamskim jest prohibicja).
grupka jechala zobaczyc karimabad (lezacy jakies 120km na pln w dolinie rzeki hunzy) - wiec umowilem sie z nimi, ze mnie wezma za niewielka oplata do tego ich busika). po drodze o dziwo (ramadan) - stragan z owocami.
dolina hunzy:
ogromne napisy ulozone z pomalowanych na bialo kamieni (nizej widac suche drzewa - skala):
karimabad - dawny kandzut, opisywany przez bronislawa grabczewskiego.
w dzisiejszym karimabadzie sa dwa forty: gorny - baltit, dolny - altit. obejrzelismy baltit.
zapamietajcie dobrze to miejsce - o tym forcie (i jego "polskim akcencie") opowiem przy nastepnej pakistanskiej historyjce.
fort znajduje sie u podnoza ponadsiedmiotysiecznej gory o wdziecznej nazwie bojohagur dunasir w grupie ultar - niestety w chmurach.
wnetrza fortu:
tarasy na dachu, na ktorym przesiadywal mirza (wladca), ferowal wyroki, ogladal gory i tance panienek:
stamtad powrot do domu - samolotem z gilgit do islamabadu, a potem do polski.
Coś niesamowitego! 
![:]](./images/smilies/cwaniak.gif "cwaniak"){kind=small}
)
Ale jak już znajdziesz to koniecznie daj cynk!
Kupowałabym wszystkie po kolei 
